Cập nhật mới nhất về chính sách điện mặt trời tại Việt Nam

Dưới đây là bản cập nhật mới nhất (tính đến năm 2025) về chính sách điện mặt trời tại Việt Nam — điểm nổi bật, thay đổi quan trọng, ưu điểm & những vấn đề còn vướng:

1. Những điểm mới nổi bật

a) Khung giá phát điện vừa được điều chỉnh (Quyết định 988/QĐ-BCT, ngày 10/4/2025)

• Bộ Công Thương ban hành khung giá phát điện cho các loại nhà máy điện mặt trời theo Thông tư 09/2025/TT-BCT.
• Giá tối đa (chưa VAT) phụ thuộc vào loại nhà máy (mặt đất / nổi; có hệ thống lưu trữ hay không) và khu vực địa lý (Miền Bắc, Trung, Nam).
• Ví dụ: nhà máy mặt trời nổi có hệ thống lưu trữ tại Miền Bắc có giá tối đa ~ 1.876,57 đồng/kWh.

b) Cơ chế điện mặt trời mái nhà từ 03/03/2025 (Nghị định 58/2025/NĐ-CP)

• Áp dụng cho hệ thống sản xuất & tự tiêu thụ điện từ mái nhà.
• Người dân hoặc doanh nghiệp nếu có điện dư (công suất nhỏ hơn 100 kW) được phép bán lại phần điện dư vào lưới điện.
• Việc lắp đặt điện mặt trời mái nhà yêu cầu thông báo với cơ quan chức năng, thay vì xin cấp phép phức tạp — Nghị định 58 quy định rõ thủ tục thông báo đơn giản hơn.

c) Miễn trừ giấy phép điện lực trong một số trường hợp, không giới hạn công suất mái nhà

Có quy định cho phép các tổ chức, cá nhân lắp điện mặt trời mái nhà được miễn giấy phép điện lực trong nhiều trường hợp, đồng thời không giới hạn công suất đối với các trường hợp này.

2. Ưu điểm & tác động tích cực

• Khuyến khích đầu tư: Khung giá mới cao hơn đối với nhà máy có lưu trữ giúp khuyến khích ứng dụng pin lưu trữ, tăng tính khả thi & hiệu quả cho dự án.
• Tiếp cận điện dư dễ dàng hơn: cơ chế bán điện dư cho hệ thống mái nhà giúp người dân/doanh nghiệp có thể thu hồi vốn nhanh hơn.
  Báo Công Thương
• Thủ tục đơn giản hơn: chỉ cần thông báo với cơ quan chức năng, giảm bớt rào cản hành chính.

3. Những vấn đề còn vướng & đề xuất

• Thủ tục hành chính chưa đồng bộ: Ở các địa phương còn khác nhau về việc áp dụng, hướng dẫn, cấp phép, kiểm định, phòng cháy chữa cháy… dẫn tới sự chậm trễ hoặc khó khăn cho nhà đầu tư và người dân.
• Giá bán điện dư có thể chưa rõ ràng & cạnh tranh: Dù có chính sách bán điện dư, giá và điều kiện có thể chưa ổn hoặc không có đủ ưu đãi trong một số nơi.
• Chi phí đầu tư & công nghệ lưu trữ vẫn cao: Việc áp dụng hệ thống lưu trữ điện (pin) là cần thiết theo khung giá mới, nhưng chi phí đầu vào, vận hành bảo trì vẫn là thử thách.
• Thiếu minh bạch & thống nhất trong quy hoạch & định hướng phát triển điện mặt trời mái nhà ở một số khu vực: chuyên gia đề xuất cần làm rõ hơn, có hướng dẫn và quy chuẩn rõ hơn cho từng vùng.

4. Nhìn về tương lai – các xu hướng & định hướng

• Đẩy mạnh áp dụng hệ thống lưu trữ (pin/battery) kèm theo điện mặt trời để tăng tính linh hoạt, dùng điện vào giờ cao điểm, giảm tải cho lưới điện.
• Cải thiện khung pháp lý hành chính, quy hoạch và tiêu chuẩn kỹ thuật để hỗ trợ đồng đều giữa các địa phương.
• Tăng ưu đãi, hỗ trợ về tín dụng/vay vốn cho dự án điện mặt trời mái nhà & nhà đầu tư nhỏ lẻ, để họ tiếp cận dễ hơn.
• Đưa vào các quy định rõ ràng hơn về giá mua điện dư, minh bạch, ổn định để người dân & chủ đầu tư có thể tính toán được lợi ích lâu dài.